काठमाडौँ  / २५ पुस । विश्व बैंकले सन् २०२४ मा विश्व अर्थतन्त्र सन् २०२३ को भन्दा बढी सुस्ताउने प्रक्षेपण गरेको छ ।

मंगलबार विश्व बैंकले यस्तो प्रक्षेपण सार्वजनिक गरेको हो । उसले विश्व अर्थतन्त्रले ३० वर्षयताकै सबैभन्दा खराब आधा दशक व्यहोरिरहेको र सुस्त वृद्धिदरको रेकर्ड अझै बन्ने दाबी गरेको हो ।

सन् २०२४ मा लगातार तेस्रो वर्ष विश्वव्यापी वृद्धि सुस्त हुने प्रक्षेपण गरिएको छ । विश्व बैंकले जारी गरेको पछिल्लो ग्लोबल इकोनोमिक प्रोस्पेक्ट्स प्रतिवेदनका अनुसार सन् २०२३ मा २.६ प्रतिशत रहेको विश्व अर्थतन्त्रको वृद्धिदर सन् २०२४ मा २.४ प्रतिशतमा सीमित हुनेछ।

त्यसपछि सन् २०२५ मा २.७ प्रतिशतको ग्रोथ हुने अपेक्षा गरिएको छ । सन् २०२३ मा मन्दीका जोखिमहरूको सामना गर्न विश्वव्यापी अर्थतन्त्र लचिलो साबित भएतापनि, बढेको भूराजनीतिक तनावले थप चुनौतीहरू देखा पर्ने विश्व बैंकको भनाई छ ।

‘पूर्वी युरोपमा युद्ध छ, युक्रेनमा रूसी आक्रमण, मध्य पूर्वमा एक गम्भीर द्वन्द्व छ। यी द्वन्द्वहरूको वृद्धिले ऊर्जा मूल्यहरूमा महत्त्वपूर्ण प्रभाव पार्न सक्छ जसले मुद्रास्फीति र आर्थिक वृद्धिमा प्रभाव पार्न सक्छ’, विश्व बैंकका उपप्रमुख अर्थशास्त्री र सम्भावना समूहका निर्देशक अयहान कोसेले सीएनबीसीलाई भनेका छन् ।

क्षेत्रीय आधारमा, यो वर्षको जीडीपी ग्रोथ उत्तरअमेरिका, युरोप र मध्यएशिया र एशिया प्रशान्तमा सबैभन्दा कमजोर हुने अनुमान गरिएको छ । यसमा मुख्य कारण चीनको सुस्त आर्थिक वृद्धिदरलाई प्रस्तुत गरिएको छ।

ल्याटिन अमेरिका र क्यारिबियनका लागि थोरै सुधारको पूर्वानुमान गरिएको छ । अझै पनि, सुस्त विश्वव्यापी व्यापार र बिग्रदो वित्तीय अवस्थाले वृद्धिमा ठूलो असर गरेकोले विकासशील अर्थतन्त्रहरू मध्यम अवधिको आधारमा सबैभन्दा बढी प्रभावित हुने विश्लेषण गरिएको छ ।

विकासशील अर्थतन्त्रहरू अब २०२४ मा केवल ३.९ प्रतिशतले वृद्धि हुने अपेक्षा गरिएको छ, जुन अघिल्लो दशकको औसत भन्दा एक प्रतिशत बिन्दु भन्दा कम छ।

यस वर्षको अन्त्यसम्ममा, हरेक चार विकासोन्मुख देशहरूमध्ये एक र कम आय भएका देशहरूको करिब ४० प्रतिशत मानिसहरू २०१९ मा कोविड १९ महामारीको पूर्वसन्ध्यामा भन्दा अझै पनि गरिब हुने प्रक्षेपण गरिएको छ ।

चरम गरिबी, प्रमुख सरुवा रोग र जलवायु परिवर्तनसँग जुध्न सन् २०२० लाई ‘परिवर्तनकारी दशक’ बनाउने लक्ष्यमा विश्व असफल भएको तथ्यांकले देखाएको बैंकले जनाएको छ । यद्यपि, यसले सरकारले लगानी बढाउन र वित्तीय नीतिको संरचनालाई सुदृढ पार्न द्रुत गतिमा काम गरेमा ज्वारभाटा मोड्ने अवसर यथावत रहेको छ ।

यस्ता बूमहरू फैलाउन विकासोन्मुख अर्थतन्त्रहरूले वित्तीय र मौद्रिक फ्रेमवर्क सुधार गर्न, सीमापार व्यापार र वित्तीय प्रवाह विस्तार गर्न, लगानीको वातावरण सुधार गर्न र संस्थाहरूको गुणस्तर सुदृढ गर्न व्यापक नीतिगत प्याकेजहरू लागू गर्न आवश्यक रहेको प्रतिवेदनमा उल्लेख गरिएको छ ।