काठमाडौं- ईन्जिनियर (वैज्ञानिक) डा. सुरेन्द्र अधिकारीले नेपालदेखि बेल्जियम, क्यानडा र अमेरिकासम्म भूविज्ञानको माध्यमबाट आफ्नो बाटो र अनुभवहरू साझा गर्दै, आफ्नो जीवनलाई छुट्टै आकार दिन थालेका छन् । साँच्चै मान्छेले अन्तरमनदेखि केहि गर्ने चाहाना गर्छ भने ढिलो वा चाँडो उ आफ्नो लक्ष्यमा अवश्य पुग्छ भन्ने कुराको एक पात्र हुन डा. सुरेन्द्र अधिकारी ।
यति बेला उनले संसारमा ठूलो परिणाममा थुप्रिएको हिउँ र त्यो पग्लिने क्रम बढ्दा त्यसले पार्ने असरका बारेमा गरेको अनुसन्धानले निकै चर्चा पाएको छ । उनको अनुसन्धानको निष्कर्षबाट भूमध्य रेखाबाट ३० देखि ६० डिग्री अक्षांस क्षेत्रमा तौलमा आउने परिवर्तनले ध्रुवका दिशा र गतिमा हुने परिवर्तन तथा त्यसले पार्ने प्रभाव रहेको छ । उनले गरेको कामले उत्कृष्टता पाएसँगै वैज्ञानिक समुदायले उनलाई गर्ने र हेर्ने दृष्टिकोणमा पनि निकै फरक परेको छ । नेपालमा, भएको प्रकृति र हिमालयले उनलाई सधैं मोहित बनाएका कारण यो रिसर्चमा उनको रुची बढ्न गएको पनि उनले केहि लेखहरुमा बताएका छन् । नेपालमा छँदा उनले पहिलो पटक चढेको पहाडको उचाइ ५,५०० मिटर रहेको उनको भनाई छ ।
अधिकारीको जन्म नेपालको लमजुँग जिल्लाको राइनास नगरपालिकामा भएको थियो । उनले लमजुँगकै सौभाग्यदय माध्यमिक विद्यालयबाट एसएलसी उतीर्ण गरेका थिए । उनले आईएस्सी काठामाडौंको अमृत साइन्स कलेजबाट गरेका थिए । त्यसैगरी बीई(BE ) , कृषि ईन्जिनियरिङ्, त्रिभुवन विश्वविद्यालय, नेपाल र एमएससी (MSc ), इन्जिनियरिङ् भूविज्ञान, नि:शुल्क विश्वविद्यालय ब्रसेल्स, बेल्जियमबाट (२००७) मा गरे । पीएचडी (Phd. ), भूगोल, क्यालगरी विश्वविद्यालय, क्यानाडाबाट (२०१२)मा गरेका हुन् ।
उनले २०१३/२०१४ मा पोस्टडक्टोरल स्कॉलर (जियोफिजिक्स, क्यालिफोर्निया इन्स्टिच्युट अफ टेक्नोलोजी ) मा काम गर्ने अवसर पाए । त्यसैगरी २०१५ र २०१६ मा (NASA) पोस्टडक्टोरल कार्यक्रम (NPP) फेलो, जेट प्रोपल्सन प्रयोगशालामा काम पाए भने २०१७ पछि वैज्ञानिक, जेट प्रोपल्सन प्रयोगशालामा काम पाएका थिए ।
पछि गएर पृथ्वी प्रणाली (Earth System ) जसमा हिउँ, समुदी सतह , ठोस पृथ्वी र अन्तरिक्ष भूगर्भसँग सम्वन्धित कुरामा उनको रुची बढ्दै गएको पाइन्छ । जसको फलस्वरुप उनी धेरै किसिमका अवार्डबाट सम्मानित पनि भएका छन् । उनलाई २०१० देखि २०२१ सम्म निन्तररुपमा अवार्ड प्राप्त गर्ने अवसर बनिरह्यो ।
उनले हालसम्म प्राप्त गरेका अवार्डहरु यसप्रकार रहेका छन् :
– उत्कृष्ट डक्टरेट विद्यार्थी प्रस्तुति पुरस्कार, क्यालगरी विश्वविद्यालय, क्यानाडा (२०१०)
– Syvitski विद्यार्थी मोडेलर पुरस्कार, कोलोराडो बोल्डर विश्वविद्यालय, संयुक्त राज्य अमेरिका (२०१३)
– NASA पोस्टडक्टोरल कार्यक्रम फेलोशिप (२०१४)
– JPL उत्कृष्ट पोस्टडक्टोरल अनुसन्धान पुरस्कार (२०१६)
– ISSM (२०१९) को लागि NASA समूह उपलब्धि पुरस्कार ।
– NASA प्रारम्भिक करियर सार्वजनिक उपलब्धि पदक (२०१९)
– चार्ल्स इलाची पुरस्कार (२०२०)
– जोन वाहर अर्ली करियर अवार्ड ( John Wahr Early Career Award- AGU Geodesy Section -2021) , एजीयू जियोडेसी सेक्शन (२०२१)
एजेन्सीको सहयोगमा
Your Opnion